Mondproblemen voor kwetsbare ouderen
Mondproblemen voor kwetsbare ouderen: “Als je geen boterham kunt smeren is poetsen ook lastig”
Het gaat niet goed met de mondgezondheid van kwetsbare ouderen. Volgens een schatting van het Amsterdamse Academisch Centrum voor Tandheelkunde (ACTA) gaat het landelijk om een half miljoen thuiswonende kwetsbare ouderen, waarvan er 300.000 problemen in hun mond zouden hebben. “Samenwerken tussen thuiszorg en tandartsen is belangrijk”
Claar Wierink is tandarts-geriatrie, een tandarts met speciale aandacht voor kwetsbare ouderen. Ook is ze universitair docent bij ACTA. Ze ziet dat de mondgezondheid van veel ouderen slecht is. Meer dan de helft van de 75-plussers gaat niet meer naar een mondzorgverlener, en een groep daar weer van lukt het ook niet om de eigen mond schoon te maken. “Sommigen vergeten hun tanden te poetsen of kunnen het simpelweg niet. Ook hebben sommigen geen sociaal netwerk waardoor ze naar een praktijk kunnen.”
“Hij hield zijn mond stijf op elkaar en dronk geen thee meer”
De problemen die kunnen ontstaan als de mondgezondheid slecht is, kunnen een groot effect hebben op iemands leven, zegt de tandarts. “We zien veel afgebroken kiezen door gaatjes in de wortels. Schimmelinfecties en protheses die niet goed zitten en waardoor mensen niet goed kunnen kauwen komen ook langs.”
Wierink pleit ervoor dat zorgverleners beter gaan samenwerken. De mond wordt vaak vergeten als punt op de agenda. “Ik noem weleens het voorbeeld: als je ontbijt klaarmaakt voor iemand en diegene kan geen boterhammen smeren, dan kun je ervan uitgaan dat iemand ook geen tanden kan poetsen.” Het zou volgens de tandarts aan te moedigen zijn als er dan naar een praktijk wordt gebeld.
“Als iemand zijn brood niet kan smeren, kan die vaak ook niet zijn tanden poetsen”
Op deze manier kwam Wierink ook langs bij de vader van Marianne Piek. Hij kreeg mondproblemen door zijn dementie. Marianne vertelt: “Mijn vader was een enthousiaste eter, maar op een gegeven moment hield hij zijn mond stijf.” Hij kon niet goed meer praten en dus ook niet aangeven wat er mis was. “Ook zijn thee dronk hij niet meer. We vonden het raar.” Pas als Marianne zelf ook last krijgt van haar kies door thee te drinken, legt ze de link en belt ze Wierink die langskomt.
Thuisbezoek
Behandelen is natuurlijk altijd het beste, stelt Wierink, “maar als het voor iemand niet mogelijk is om langs te komen, zou een huisbezoek ook mogelijk moeten zijn.” Dat leert ze ook aan haar studenten bij ACTA. Ze heeft een nieuw programma opgezet dat binnenkort van start moet gaan, waarbij laatstejaars tandheelkundestudenten langsgaan bij de groep ouderen. “Voor een eenvoudige controle, een gebitsreiniging en om advies te geven vooral.” Op deze manier kunnen ze ook de kwetsbare senioren in beeld beter krijgen.